Τι είναι η επιλόχεια κατάθλιψη;
Η επιλόχειος κατάθλιψη είναι μια μορφή κατάθλιψης που εμφανίζεται μετά τον τοκετό. Σίγουρα, είναι μια σοβαρή κατάσταση καθώς μπορεί να επηρεάσει τη νέα μητέρα να λειτουργήσει.
Παράλληλα, είναι σημαντικό για τις νέες μητέρες και τα μέλη της οικογένειας να είναι σε επιφυλακή για σημάδια επιλόχειας κατάθλιψης. Ταυτόχρονα, είναι αντιμετωπίσιμη και η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να είναι το κλειδί για να βοηθήσει τις μητέρες να αισθάνονται καλύτερα το συντομότερο δυνατό.
Επιλόχειος κατάθλιψη – Συμπτώματα
Το σίγουρο είναι ότι όταν είσαι νέα μαμά, αισθάνεσαι κουρασμένη, ευερέθιστη και καταπονημένη μετά τον τοκετό. Αλλά όταν αυτά τα συμπτώματα παρεμβαίνουν στην ικανότητα σου, να είσαι λειτουργική και να φροντίσεις το μωρό σου, μπορεί να είναι κάποιο σημάδι που δεν πρέπει να αγνοήσεις εσύ ή και το περιβάλλον σου.
Τα συμπτώματα της επιλόχειας κατάθλιψης διαφέρουν από άτομο σε άτομο, καθώς μπορεί να παρουσιάζουν διακυμάνσεις σε καθημερινή βάση. Παρακάτω, μερικά συμπτώματα που εμφανίζουν οι μητέρες σε αυτή τους την φάση:
- Κλάμα και ανεξήγητα συναισθήματα θλίψης
- Εξάντληση αλλά αδυναμία ύπνου
- Υπερκατανάλωση τροφής ή υποσιτισμός
- Ανεξήγητοι πόνοι
- Ξαφνικές αλλαγές στη διάθεση
- Αισθήματα αποσύνδεσης με το νέο μωρό και ενοχές για το ότι δεν βιώνει χαρά
- Δυσκολία λήψης αποφάσεων
- Έλλειψη ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που απολάμβανες στο παρελθόν
- Ευερεθιστότητα, άγχος και θυμός ενώ μερικές φορές νιώθεις εκτός ελέγχου
- Δυσκολία στην συγκέντρωση και στην ανάκληση πληροφοριών από την μνήμη (όταν υπάρχει έλλειψη ύπνου, πρέπει να συνυπολογίζεται στην κούραση και να μην υπάρχει αγωνία γιατί μπορεί να είναι σύμπτωμα της αυπνίας)
- Αισθήματα απελπισίας και αδυναμίας
- Σκέψεις για αυτοτραυματισμό ή βλάβη του μωρού
Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως μέσα σε λίγες εβδομάδες από τον τοκετό, αλλά μπορεί να εμφανιστούν μόνο μήνες αργότερα. Μερικές φορές υποχωρούν προσωρινά και στη συνέχεια επανεμφανίζονται.
Αιτίες
Η επιλόχεια κατάθλιψη επηρεάζει ένα σημαντικό ποσοστών των μητέρων.
Οι παράγοντες ψυχοκοινωνικού κινδύνου για την επιλόχεια κατάθλιψη περιλαμβάνουν:
- Κατάθλιψη και άγχος κατά την εγκυμοσύνη
- Στρεσογόνα γεγονότα της ζωής κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
- Ανύπαρκτο υποστηρικτικό δίκτυο
- Συγκρουσιακή σχέση ζευγαριού
- Οικονομικά προβλήματα
- Μικρή μητρική ηλικία
Η επιλόχεια κατάθλιψη μπορεί να σχετίζεται με ορμονικές διακυμάνσεις.
Οι φυσιολογικές διακυμάνσεις στα ορμονικά επίπεδα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μετά τον τοκετό μπορεί να οδηγήσουν σε αλλαγές στα πρότυπα ύπνου. Και αυτές οι διακοπές στον ύπνο μπορούν να συμβάλουν στην εμφάνιση επιλόχειου κατάθλιψης.
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι η δυσκολία στον ύπνο κατά τους πρώτους τρεις μήνες μετά τον τοκετό μπορεί να είναι ένας παράγοντας κινδύνου.
Επιλόχειος κατάθλιψη στο δεύτερο παιδί
Οι γυναίκες που είχαν προηγουμένως έρθει αντιμέτωπες με επιλόχειο κατάθλιψη, είναι πιο πιθανό να την εμφανίσουν ξανά μετά τη γέννηση ενός άλλου μωρού. Δεν αποκλείεται, ωστόσο να εμφανιστεί στο δεύτερο παιδί, χωρίς να έχει ξαναυπάρξει.
Πρόγνωση
Είναι σημαντικό να αναζητήσεις θεραπεία για την επιλόχειο κατάθλιψη. Χωρίς θεραπεία, τα συμπτώματα μπορεί να επιδεινωθούν.
Υπάρχει επίσης μεγαλύτερος κίνδυνος οι μητέρες με επιλόχειο κατάθλιψη να δυσκολεύονται να δημιουργήσουν υγιείς δεσμούς με τα μωρά τους. Αυτό μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες στα παιδιά και την οικογένεια. Και μπορεί επίσης να επηρεάσει τη σχέση του ζευγαριού.
Θεραπεία
Μερικοί άνθρωποι μπορεί να διαπιστώσουν ότι τα συμπτώματα υποχωρούν από μόνα τους. Σε άλλους μπορεί να υποχωρήσουν τα συμπτώματά τους με φαρμακευτική αγωγή, ψυχοθεραπεία ή συνδυασμό των δύο. Οι περισσότερες μητέρες αισθάνονται καλύτερα μετά από περίπου έξι μήνες θεραπείας.
Το να μιλήσεις σε άλλους για βοήθεια μπορεί να είναι δύσκολο, αλλά είναι πολύ σημαντικό όταν αντιμετωπίζετε επιλόχειο κατάθλιψη.
Πολλές νέες μητέρες νιώθουν πολύ αμήχανες ή ένοχες για να πουν σε κάποιον ότι δυσκολεύονται. Όμως η επιλόχειος κατάθλιψη μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε μετά τον τοκετό. Επομένως, είναι σημαντικό να θυμάσαι ότι δεν είναι σημάδι αδυναμίας και δεν σημαίνει ότι είσαι ανεπαρκής ως γονιός.
Αντιμετώπιση
- Ζήτησε βοήθεια, ώστε να κοιμηθείς λίγο και κάποιος να μείνει για λίγο με το μωράκι σου. Αυτός, μπορεί να είναι και ο μπαμπάς. Πολλές φορές οι σύντροφοι δεν ξέρουν πώς να βοηθήσουν και είναι διαθέσιμοι, αρκεί να το ζητήσουμε
- Υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να προσφερθούν. Ζήτησε από κάποιον να σε βοηθήσει με τις δουλειές του σπιτιού ή με την τακτοποίηση των ρούχων, με την κουζίνα ή με όποιον χώρο του σπιτιού σε στρεσάρει. Μπορείς απλά να ενημερώσεις κάποιον ότι θέλεις να μιλήσετε.
- Είναι σημαντικό να φροντίζεις τον εαυτό σας όταν αντιμετωπίζεις επιλόχειο κατάθλιψη. Φυσικά, αυτό μπορεί να είναι δύσκολο όταν φροντίζεις και το νέο σου μωρό.
- Η ισορροπημένη διατροφή, η λίγη άσκηση (όταν ο γιατρός πει ότι είναι σύμφωνος) και η επαρκής ξεκούραση μπορούν να σε βοηθήσουν να νιώσεις καλύτερα.
Κάν’το αλλιώς
Είναι δύσκολο, να έρχεσαι αντιμέτωπη με ένα τόσο μικρό μωρό και έναν τόσο τεράστιο νέο ρόλο απόλυτης ευθύνης. Ξέρω, ότι δεν είναι εύκολο να αντιμετωπίσεις, τους πόνους σου, τη διαφορετικότητα του ρόλου σου (από μονάδα γίνεσαι η αιώνια δυάδα), την αλλαγή στη σχέση σου με το ζευγάρι σου, την αυπνία σου, τις συμβουλές όλων όσων πιστεύουν ότι ξέρουν καλύτερα από εσένα και να μείνεις ακέραιη.
Έχω όμως ένα μυστικό για εσένα. Κανείς δεν βγήκε από το μαιευτήριο με manual. Θα βρεις τα «πατήματά» σου με το μωράκι σου. Απλά χρειάζεσαι και χρειάζεστε λίγο χρόνο. Επέτρεψε το αυτό στον εαυτό σου και αν νιώσεις ότι δυσκολεύεσαι να το διαχειριστείς, μπορείς πάντα να συμβουλευτείς έναν ψυχολόγο.
Αν κάποια αγαπημένη σου νομίζεις ότι είναι αντιμέτωπη με επιλόχειο κατάθλιψη, μίλησέ την, ρώτησέ την πως νιώθει. Δώσε της πρακτικά την βοήθειά σου και στάσου πλάι της για συναισθηματική υποστήριξη.
