Τα πράγματα, όπως φαίνεται αλλάζουν. Είμαστε μπροστά στην κλιματική αλλαγή και αυτό είναι πλεον αποδεδειγμένο. Τον Αύγουστο 2021 η Επιτροπή για την Κλιματική αλλαγή (IPCC), δημοσίευσε μια έκθεση η οποία συντάχθηκε από τους 200 καλύτερους επιστήμονες για το κλίμα, στον κόσμο. Όπως μάθαμε, τα πράγματα για τον πλανήτη μας, είναι άσχημα.
Το αναμενόμενο είναι να νιώθεις επηρεασμέν@ από τον τρόπο που τα πράγματα διαφοροποιούνται για το μέλλον του πλανήτη αλλά και για τις επόμενες γενιές.
Το άγχος που προκαλείται από αυτό το γεγονός λέγεται οικολογικό άγχος ή κλιματικό πένθος.
Πώς επηρεάζει το οικολογικό άγχος;
Εκτός από το αίσθημα της θλίψης αναφορικά με τις αλλαγές που πρόκειται να προκύψουν, υπάρχει και η απελπισία για το αίσθημα του αναπόφευκτου.
Ο άνθρωπος και η ασυμφωνία
Η ενοχή, που κάποιοι μπορεί να αισθάνονται λόγω της δικής τους συμπεριφοράς απέναντι στον πλανήτη και η αλλαγή που έχουν από επιλογή κάνει για να βοηθήσουν το μέλλον του πλανήτη και των επόμενων γενεών οδηγεί ίσως, σε μια αγωνία ότι οι άλλοι άνθρωποι πρέπει να ακολουθήσουν τα βήματά τους. Κάτι τέτοιο μπορεί να είναι μια πρόσθετη επιβάρυνση.
Covid-19 και οικολογικό άγχος
Παρατηρήθηκαν θετικές συνέπειες με το lockdown από τον Covid-19, όπως έδειξε μια έρευνα σχετικά με την σπατάλη τροφίμων (foodwaste). Αλλά, έχουν παρατηρηθεί και αρνητικές συνέπειες λόγω της υπερβολικής χρήσης πλαστικού.
Τα ψυχολογικά συμπτώματα για το οικολογικό άγχος περιλαμβάνουν:
- θυμό ή απογοήτευση, ιδιαίτερα απέναντι σε άτομα που δεν αναγνωρίζουν την κλιματική αλλαγή ή σε παλαιότερες γενιές που δεν έχουν ιδιαίτερη οικολογική συνείδηση
- υπαρξιακό φόβο
- ενοχή ή ντροπή που σχετίζεται με την προσωπική δραστηριότητα
- μετατραυματικό στρες μετά την εμπειρία των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής
- συναισθήματα κατάθλιψης, άγχους ή πανικού
- θλίψη για την απώλεια φυσικού περιβάλλοντος ή πληθυσμών άγριων ζώων
- εμμονικές σκέψεις για το κλίμα
- προβλήματα ύπνου
- αλλαγή της όρεξης
- δυσκολία συγκέντρωσης
Συμβουλές για την αντιμετώπιση του οικολογικού άγχους
- Πρέπει να αποδεχτούμε ότι η κλιματική αλλαγή είναι πραγματική, επηρεάζει τη ζωή μας και τα αποτελέσματά της θα γίνουν πιο πιεστικά για εμάς και τις μελλοντικές γενιές.
- Επίσης είναι πολιτισμένο, να αποδεχτούμε την ελεύθερη βούληση και να μη μας διαφεύγει ότι εμείς κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε και αυτό δε σημαίνει ότι όλοι θα κάνουν το ίδιο με εμάς. Οι αλλαγές που απαιτούνται για να διορθωθεί κάτι τέτοιο περιλαμβάνουν συνειδητότητα και κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό για όλους.
- Επίσης, είναι σημαντικό να αποδεχτούμε ότι όλοι δεν έχουμε τις ίδιες αξίες, γιατί προερχόμαστε από διαφορετικά σπίτια, με διαφορετικά ερεθίσματα καθώς και με διαφορετικά εφόδια. Όλα τα δάχτυλα, δεν είναι ίδια. Υπάρχει λόγος που βρισκόμαστε σε αυτό το σημείο. Άρα,
- Περιορίσου σε αυτό που μπορείς να ελέγξεις εσύ. Είναι σημαντικό να μπορείς να ανησυχείς για αυτά που εσύ μπορείς να έχεις στον έλεγχό σου. Κάνεις λοιπόν, ότι καλύτερο κρίνεις εσύ για την κλιματική αλλαγή και για την βελτίωσή της, σε ατομικό επίπεδο. Άλλωστε, όλο αυτό χτίστηκε ατομικά. Μόνο ατομικά, μπορεί να διορθωθεί.
Δημιούργησε ομάδες συζήτησης
Είτε μέσω ομαδικής ψυχοθεραπείας, είτε σε ατομικό επίπεδο μπορείς να οργανώσεις κάτι και να παρακινήσεις και άλλους. Μπορείτε να μιλήσετε για όσα σας προβληματίζουν. Το να μοιραστείς τον προβληματισμό σου και το άγχος σου, είναι κάτι το οποίο θα σε κάνει να αισθανθείς καλύτερα και ίσως μέσω της συζήτησης, να βρεις και κάτι καινοτόμο το οποίο θα ανοίξει νέους δρόμους. Σκέψου έξω από το κουτί, λοιπόν. Μη ξεχνάς ότι δεν αρκεί να βιώνουμε το άγχος μιας κατάστασης αλλά μπορούμε να αισθανόμαστε ότι με μικρές αλλαγές, ελέγχουμε την κατάσταση στο βαθμό που μπορούμε και δεν αφηνόμαστε μόνο στο να επηρεαζόμαστε από αυτήν.
Διδασκόμαστε και εξελισσόμαστε.
Σεβασμός στο οικολογικό άγχος
Σεβάσου αυτό που σου συμβαίνει και κράτησέ το σε μια ασφαλή για εσένα απόσταση. Βίωσε τα συναισθήματά σου, χωρίς να τα κρίνεις αλλά μην σε καταπιούν κι ολας. Αναζήτησε την ισορροπία, σε όσα σου συμβαίνουν και αναρωτήσου αν κάποιο συναίσθημα εξαντλεί τα αποθέματά σου. Οι λύσεις σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν είναι γρήγορες και άμεσες. Η σωτηρία του πλανήτη είναι μια συνεχόμενη διαδικασία, μια εσωτερική συμφωνία και ένα ταξίδι γνώσης έξω από όσα έχουμε μάθει έως τώρα.
