Συναισθηματική βία και ψυχολογική κακοποίηση

Χρόνος Ανάγνωσης: 3 minutes

Ψυχολογική και συναισθηματική βία είναι το ίδιο. Μπορεί κάποιος να σε κακοποιεί ψυχολογικά λεκτικά ή μη λεκτικά και να προσπαθεί να σε ελέγξει-χειριστεί ή να σε βλάψει σε συναισθηματικό επίπεδο.

Η ψυχολογική κακοποίηση μπορεί να προκαλέσει σοβαρά συναισθηματικά προβλήματα καθώς και να έχει ψυχικές επιπτώσεις. Δεν είναι εύκολο να εντοπιστεί καθώς το όριο του ατόμου που δέχεται την κακοποίηση μπορεί να είναι πολύ ευμετάβλητο. Δυστυχώς, η συναισθηματική ή ψυχολογική κακοποίηση μπορεί να είναι «καμπανάκι» για σωματική κακοποίηση. Γι’αυτό σε αυτό το άρθρο θα αναφερθούμε στην αναγνώριση μιας τέτοια συμπεριφοράς.

Σημάδια ψυχολογικής κακοποίησης:

  • Αναστατώνεσαι και ταράσσεσαι για απλά θέματα
  • Αποσύρεσαι και σταματάς την επικοινωνία
  • Αποφεύγεις κάποια άτομα ή έχεις νευρικότητα όταν χρειαστεί να τα συναναστραφείς
  • Αλλαγή συμπεριφοράς όπως να δαγκώνεσαι, να τρώς τα νύχια σου
  • Ακυρώνεις εξόδους την τελευταία στιγμή
  • Απολογείσαι συχνά
  • Νιώθεις ανασφάλεια και αναποφασιστικότητα
  • Αγχώνεσαι όταν δεν προλάβεις τηλεφώνημά του/της

Είδη ψυχολογικής κακοποίησης

  • Εκφοβισμός
  • Εξαναγκασμός
  • Γελοιοποίηση
  • Ταπείνωση
  • Παρενόχληση
  • Απομόνωση
  • Σιωπή
  • Έλεγχος
  • Χειρισμός
  • Απειλές
  • Βρισιές

Ψυχολογική κακοποίηση μπορεί να συναντήσει κανείς μέσα σε μια οικογενειακή σχέση, φιλική, ερωτική, εργασιακή.

Δυστυχώς, η συχνότερη ψυχολογική κακοποίηση γίνεται στα παιδιά και στους συντρόφους.

Ψυχολογική κακοποίηση παιδιών

  • Φωνές ή βρισιές
  • Επικριτική συμπεριφορά ή διάκριση παιδιών
  • Εξευτελισμός παιδιού μη σεβόμενοι τα προσωπικά του όρια
  • Τιμωρίες ή κατηγορίες προς το παιδί, για δικά του προβλήματα
  • Απειλή με εγκατάλειψη ή ξύλο
  • Αποτυχία ενός ασφαλούς περιβάλλοντος για το παιδί
  • Το παιδί να παρακολουθεί σκηνές βίας ή ψυχολογική κακοποίησης σε άλλα μέλη της οικογένειας

Ενδοοικογενειακή ψυχολογικής κακοποίησης σε παιδιά:

  • Δυσκολίες στο σχολείο
  • Δυσκολίες στον ύπνο
  • Διατροφικές διαταραχές
  • Κατάθλιψη, άγχος, χαμηλή αυτοεκτίμηση και δυσκολία στη ρύθμιση των συναισθημάτων του
  • Επιθετικότητα, αποφυγή αλήθειας, ανικανοποίητο
  • Γαστρεντερικά προβλήματα
  • Τάση για επικίνδυνες συμπεριφορές στην εφηβεία όπως καταχρήσεις

Τα παιδιά που έχουν μεγαλώσει σε κακοποιητικά περιβάλλοντα, θα δυσκολευτούν να αναγνωρίσουν τις κακοποιητικές συμπεριφορές και μπορεί να είναι θύματα τέτοιων συμπεριφορών για μια ζωή.

Σημάδια ψυχολογικής βίας συντρόφου

  • Έλεγχος για το πού και με ποιόν είσαι
  • Απαιτεί τους κωδικούς πρόσβασης σε τηλέφωνα, mail, λογαριασμούς σε social media
  • Παρακολούθηση μέσω του find me
  • Έλεγχος των οικονομικών σου
  • Ζήλεια και συνεχόμενες κατηγορίες
  • Παίρνει αποφάσεις για εσένα
  • Αποκλεισμός από τον προσωπικό σου κοινωνικό κύκλο
  • Δεν θέλει να πηγαίνεις σε γιατρούς
  • Θυμώνει και βρίζει
  • Σου προκαλεί φόβο
  • Σε αντιμετωπίζει σαν παιδί
  • Σε γελοιοποιεί και σε ταπεινώνει
  • Απειλεί εσένα και αγαπημένα σου πρόσωπα
  • Απειλεί ότι θα κάνει κακό στον εαυτό του
  • Οι συνέπειες από την ψυχολογική κακοποίηση
  • Νιώθεις ότι δεν αξίζεις αγάπη και σεβασμό
  • Έχεις αισθήματα ντροπής, ενοχής και απελπισίας
  • Νιώθεις ότι ελέγχεσαι και ότι σε χειρίζεται
  • Νιώθεις κούραση και άγχος
  • Φοβάσαι μήπως και απογοητευτεί

Αντιμετώπιση συναισθηματικού εκφοβισμού

  • Αναγνώρισε ότι κακοποιείσαι. Το πιο δύσκολο βήμα, είναι να αποδεχτείς ότι είσαι θύμα ψυχολογικής κακοποίησης. Οι υγιείς σχέσεις, δεν μοιάζουν με αυτή που περιγράφεται παραπάνω
  • Πρέπει να φύγεις. Ζήτησε βοήθεια από έμπιστους ανθρώπους και αποφάσισε ότι πρέπει να απομακρυνθείς. Επειδή μπορεί να σε αμφισβητήσει ο σύντροφός σου για αυτά που του καταλογίζεις, προσπάθησε να μην μπεις σε αντιπαράθεση. Δεν έχει νόημα.
  • Τα λόγια είναι περιττά. Δεν ωφελεί κανένας διάλογος. Ειδικά με κάποιον που έχει μάθει να σε χειρίζεται. Θα κάνει ακριβώς το ίδιο και εσύ θα αισθανθείς ανασφαλής απέναντι στην δική σου απόφαση. ΣΤΗΝ ΔΙΚΗ ΣΟΥ ΑΠΟΦΑΣΗ!
  • Δεν φταις εσύ. Ίσως είναι από τα πιο δύσκολα κομμάτια, όταν αποφασίζεις να διαφοροποιηθείς. Δεν σου αξίζουν συμπεριφορές τέτοιου είδους. Είσαι ένα υπέροχο άτομο και πρέπει τώρα δουλέψεις πάνω στην αυτοαποδοχή σου.
  • Έλεγξε και τις υπόλοιπες σχέσεις σου. Μήπως δεν είναι η μόνη σχέση που κακοποιείσαι; Απομακρύνσου από τους ανθρώπους που σε χειρίζονται, σε κακοποιούν και σε πληγώνουν. Ήρθε η ώρα να αλλάξεις!
  • Απευθύνσου σε κάποιον ειδικό. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματική στην φάση που έρχεσαι αντιμέτωπος με διαπιστώσεις. Θα σε βοηθήσει να επεξεργαστείς, να αποδεχτείς τα συναισθήματά σου καθώς και να αναπτύξεις νέες δεξιότητες και νέους τρόπους να εμπλέκεσαι με τους ανθρώπους.

Αν είσαι θύμα συναισθηματικής βίας, να θυμάσαι ότι είσαι ένας πολύ δυνατός άνθρωπος. Όλο αυτό που έχεις περάσει ή περνάς, σε έχει επηρεάσει στον τρόπο που βλέπεις τον εαυτό σου και συναισθηματικά νιώθεις αβεβαιότητα. Όλο αυτό είναι η συνέπεια της δύναμής σου. Μπορεί να χρειαστεί χρόνος να ανακτήσεις την ισορροπία σου, αλλά είμαι σίγουρη ότι μπορείς, αν το θελήσεις!

Εύη Βασιλείου, Ψυχολόγος MSc

Leave a Reply