Το τραυματικό σύνδρομο μετά τον βιασμό υπάγεται στο μετατραυματικό στρες
Είναι μια μορφή διαταραχής μετατραυματικού στρες (PTSD). Είναι η συγκεκριμένη εκδοχή του PTSD που εμφανίζεται μετά από σεξουαλική επίθεση. Το τραυματικό σύνδρομο μετά τον βιασμό συνδέεται συνήθως με βιασμό, αλλά και με άλλες μορφές σεξουαλικής επίθεσης, όπως απόπειρα βιασμού.
Ενώ θεωρείται περισσότερο συναισθηματική και ψυχολογική κατάσταση παρά σωματική, το τραύμα βιασμού θεωρείται σύνδρομο επειδή υπάρχουν τυπικές και συνεπείς συμπεριφορές, σκέψεις και συναισθήματα που εμφανίζονται σταθερά σε θύματα σεξουαλικής επίθεσης.
Τα θύματα σεξουαλικής επίθεσης μπορεί να εμφανίσουν ένα, μερικά ή όλα τα συμπτώματα τραυματικού συνδρόμου μετά τον βιασμό και μπορεί να τα βιώσουν για μήνες ή χρόνια μετά την επίθεση.
Στάδια τραυματικού συνδρόμου μετά τον βιασμό
Αναλύεται γενικά σε τρία στάδια, με βάση τη φυσική εμφάνιση της σεξουαλικής επίθεσης. Παρακάτω είναι τα τρία στάδια:
- Οξύ
- Εξωτερική προσαρμογή
- Επίλυση ή Ενοποίηση
Οξύ στάδιο τραυματικού συνδρόμου μετά τον βιασμό
Το οξύ στάδιο εμφανίζεται τις στιγμές, τις ημέρες και τις εβδομάδες μετά τη σεξουαλική επίθεση. Τα άτομα που έχουν πέσει θύματα εμπίπτουν σε μία από τις τρεις κατηγορίες σε αυτό το στάδιο.
Στάδιο 1: Το θύμα είναι εξωτερικά αναστατωμένο και συναισθηματικό
Στάδιο 2: Αντί να είναι εξωτερικά αναστατωμένα, είναι σε σοκ και συμπεριφέρονται σαν να είναι όλα καλά
Στάδιο 3: Το θύμα είναι αποπροσανατολισμένο και μπορεί να δυσκολεύεται να θυμηθεί την επίθεσή του
Εξωτερική προσαρμογή τραυματικού συνδρόμου μετά τον βιασμό
Μετά την αρχική ή οξεία φάση, το επόμενο στάδιο του τραυματικού συνδρόμου μετά τον βιασμό είναι το στάδιο της προσαρμογής προς τα έξω. Κατά τη διάρκεια αυτού του σταδίου, που μπορεί να διαρκέσει από εβδομάδες έως μήνες, ή ακόμα περισσότερο, το θύμα σεξουαλικής επίθεσης δεν φαίνεται να είναι τόσο τραυματισμένο και ταραγμένο όσο ήταν κατά την οξεία φάση που ακολούθησε αμέσως την επίθεση.
Παρόλο που ένα άτομο μπορεί να φαίνεται ότι είναι καλά και να συνεχίζει τη ζωή του, αυτή η δεύτερη φάση του τραυματικού συνδρόμου μετά τον βιασμό καθιστά σαφές ότι πολύ συχνά αυτή η αντιμετώπιση δεν είναι αληθινή.
Τα άτομα σε αυτό το στάδιο μπορεί να προσπαθήσουν να εκλογικεύσουν ή να δικαιολογήσουν την επίθεση, να συμπεριφέρονται σαν να μην έγινε κάτι, να αρνηθούν να το συζητήσουν ή να εμπλακούν σε ακραίες δραστηριότητες όπως η απομάκρυνση ή η διακοπή σχέσεων.
Ανεξάρτητα από την τεχνική αντιμετώπισης, οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν αυτή τη φάση είναι ακόμα αρκετά τραυματισμένοι.
Επίλυση ή Ενοποίηση τραυματικού συνδρόμου μετά τον βιασμό
Το τρίτο και τελευταίο στάδιο του τραυματικού συνδρόμου μετά τον βιασμό, είναι όταν το άτομο που έχει δεχτεί επίθεση, έχει συμβιβαστεί με το γεγονός ότι συνέβη η σεξουαλική επίθεση και κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί για να προχωρήσει στην καθημερινότητά του.
Μπορεί να μην συγχωρήσει ποτέ τον δράστη ή να αισθάνεται εντελώς άνετα σεξουαλικά, αλλά προσπαθεί να προχωρήσει τη ζωή του ανεξάρτητα. Δυστυχώς, αυτή η φάση είναι αόριστη και μερικοί άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν υποτροπή σε ένα από τα δύο προηγούμενα στάδια.
Συμπτώματα τραυματικού συνδρόμου μετά τον βιασμό
Δεν υπάρχει ενιαία απάντηση σε οποιοδήποτε περιστατικό, αλλά το τραυματικό σύνδρομο μετά τον βιασμό, παρουσιάζει κάποια κοινά πρότυπα. Για παράδειγμα, στην περίπτωση της σεξουαλικής επίθεσης, υπάρχει ένα σύνολο συναισθημάτων, σκέψεων και συμπεριφορών που συμβαίνουν τις ημέρες, εβδομάδες και μήνες μετά το τραυματικό γεγονός.
Αυτά είναι τα πιο γνωστά συμπτώματα του τραυματικού συνδρόμου μετά τον βιασμό:
- Ανησυχία
- Σοκ, συμπεριλαμβανομένου του αποπροσανατολισμού
- Κλάμα
- Αλλαγές διάθεσης
- Αισθήματα ανικανότητας
- Απόσυρση
- Ορθολογισμός ή άρνηση του γεγονότος
- Σεξουαλική δυσλειτουργία
- Αναδρομές και εφιάλτες
- Πρόβλημα συγκέντρωσης
- Θυμός ή οργή
- Ντροπή ή αυτοκατηγορία
- Κατάθλιψη
- Αυτοκτονικές σκέψεις ή ιδεασμός
- Φοβίες
Είδη τραυματικού συνδρόμου μετά τον βιασμό
Το τραυματικό σύνδρομο μετά τον βιασμό είναι μια συγκεκριμένη μορφή μετατραυματικού στρες, με ένα συγκεκριμένο σύνολο συμπεριφορών και ψυχολογικών επιπτώσεων που προκαλούνται από τη σεξουαλική επίθεση. Τα θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης μπορεί να εμφανίσουν τραυματικό σύνδρομο μετά τον βιασμό ακόμη και αν δέχθηκαν επίθεση με τρόπο διαφορετικό από τον ακριβή ορισμό του βιασμού, ο οποίος, θεωρητικά, πρέπει να περιλαμβάνει διείσδυση.
Για παράδειγμα, κάτω από την γενική ομπρέλα της σεξουαλικής επίθεσης, μπορεί να θεωρηθούν και οι ακόλουθες ενέργειες ως σεξουαλική επίθεση και μπορεί να εμφανίσεις τραυματικό σύνδρομο μετά τον βιασμό μετά από αυτά τα συμβάντα:
- Απόπειρα βιασμού
- Αναγκαστική σεξουαλική επαφή
- Αναγκαστικές σεξουαλικές πράξεις
Ο βιαστής
Το τραυματικό σύνδρομο μετά τον βιασμό, μπορεί να συμβεί είτε γνώριζες τον επιτιθέμενο, και ήταν αγαπημένο σου πρόσωπο ή μπορεί να ήταν εντελώς άγνωστος. Μπορεί να συμβεί είτε το συμβάν διήρκεσε ώρες ή μόλις ένα λεπτό. Μπορεί να συμβεί είτε το συμβάν ήταν στο σπίτι σου, στο σπίτι του δράστη ή σε δημόσιο χώρο.
Πώς ξέρεις αν σου συμβαίνει;
Εάν είσαι θύμα σεξουαλικής επίθεσης, και ειδικά εάν είσαι θύμα βιασμού, είναι πολύ πιθανό να εμφανίσεις τραυματικό σύνδρομο μετά τον βιασμό. Εάν δέχτηκες σεξουαλική επίθεση στο παρελθόν, μπορεί να έχεις βιώσει τραυματικό σύνδρομο μετά τον βιασμό, αλλά δεν γνώριζες ότι αυτό που βίωνες είχε όνομα.
Μπορεί να το έχεις επεξεργαστεί διαφορετικά γιατί όλοι οι εγκέφαλοι είναι διαφορετικοί. Εάν βιάστηκες ή έχεις δεχθεί σεξουαλική επίθεση, είναι πολύ πιθανό να έχεις βιώσει ή να βιώνεις τραυματικό σύνδρομο μετά τον βιασμό.
Θεραπευτική αγωγή
Το τραύμα του βιασμού και της σεξουαλικής επίθεσης μπορεί να φαίνεται ατελείωτο. Πολλά θύματα αισθάνονται ότι η ζωή τους άλλαξε για πάντα μετά από αυτό που συνέβη.
Ευτυχώς, υπάρχουν βήματα που μπορείς να κάνεις εάν αντιμετωπίζεις τραυματικό σύνδρομο μετά τον βιασμό. Αν και τίποτα δεν μπορεί να διαγράψει το συμβάν από το μυαλό σου, η αναζήτηση βοήθειας μπορεί να σε βοηθήσει να προχωρήσεις μετά την επίθεση και να ζήσεις ξανά μια πλήρη, ευτυχισμένη ζωή.
Μίλησε τους αγαπημένους σου
Σε πολλές περιπτώσεις βιασμού ή επίθεσης βιασμού έχω διαπιστώσει ότι οι άνθρωποι δεν έχουν μιλήσει ποτέ σε κανέναν για το συμβάν. Δεν είναι απαραίτητο να περνάς όλη αυτή τη δυσκολία μόνη/ος. Μπορείς να μιλήσεις για αυτό που σου συνέβη και να αφήσεις τους ανθρώπους που σε αγαπάνε να σε φροντίσουν. Να μοιραστείς αυτό που σου συνέβη και να παρατηρήσεις πώς νιώθουν για αυτό. Ίσως σε βοηθήσει το συναίσθημα που θα αντικρύσεις.
Γίνε μέλος μιας Ομάδας
Σίγουρα δεν είσαι ο μόνος άνθρωπος που περνάς κάτι τέτοιο. Η συμμετοχή στην ομάδα, μπορεί να σε βοηθήσει να νιώσεις καλύτερα. Υπάρχουν φορές που θα «ανοίξει» το θέμα αυτό κάποιος άλλος και εσύ απλά θα χρειαστεί να αντιμετωπίσεις αυτό που σου συνέβη, κάποτε.
Μίλησε σε έναν Ψυχολόγο
Οποιαδήποτε μορφή θεραπείας μπορεί να σε βοηθήσει να ξεπεράσεις ή να διαχειριστείς δύσκολες στιγμές, αλλά σε αυτήν την κατάσταση, η αναζήτηση θα πρέπει να είναι προσεκτική. Ένας ψυχολόγος που ξέρει πώς να συνεργάζεται με θύματα επίθεσης είναι ο πιο κατάλληλος. Υπάρχουν πολλοί που ασχολούνται με αυτό το επάγγελμα και ίσως χρειαστεί να επισκεφτείς περισσότερους από έναν για να βρεις το καλύτερο για εσένα.
Είναι συντριπτικό να έχεις βιώσει κάτι τέτοιο όπως το τραυματικό σύνδρομο μετά τον βιασμό. Υπάρχει φως στο τέλος αυτής της διαδρομής και είναι κάτι που το έχω αντιμετωπίσει στις περιπτώσεις που έχω συνεργαστεί. Η επούλωση του συναισθηματικού τραύματος, είναι αυτή που χρειάζεται περισσότερο χρόνο.
