Τι να κάνεις όταν τα πράγματα νιώθεις οτι είναι εκτός ελέγχου.

Χρόνος Ανάγνωσης: 4 minutes

Κάθε μέρα είναι γεμάτη αποφάσεις και επιλογές και αποφάσεις που πρέπει να πάρεις. Ωστόσο όσο και να προετοιμάζεσαι, όσο και να σχεδιάζεις και να θέλεις να είσαι πιο μπροστά από τα σχέδιά σου, είναι φορές που η ζωή σε βρίσει απροετοίμαστο/η.

Αυτές οι απροσδόκητες καταστάσεις αν αθροιστούν, εύκολα μπορείς να οδηγηθείς σε έντονο στρες και υπερβολική ανησυχία. Με αυτό τον τρόπο, μπορείς να αισθανθείς ότι η ζωή σου, είναι εκτός ελέγχου. Έτσι, συχνά μπορεί να αναζητάς τον έλεγχο όπου μπορείς και να έχεις γίνει control freak. Σε αυτή την περίπτωση, μπορεί όταν σου συμβεί κάτι απρόσμενο, ίσως νιώσεις υπερβολικά εκτός εαυτού. Να αρχίσεις να βιώνει συναισθήματα αποπροσωποποίησης τα οποία μπορεί να σε οδηγήσουν σε έντονες κρίσεις στρες.

Όσο περισσότερο προσπαθείς να ανακτήσεις τον έλεγχο, τόσο όσο σου συμβαίνουν πράγματα εκτός αυτού (του ελέγχου δηλαδή), τόσο θα έρχεσαι σε μεγαλύτερη δυσκολία. Άλλωστε, κανείς δεν γνωρίζει πότε θα έρθει η στιγμή για να σε βγάλει από το υποτιθέμενο πρόγραμμά σου.

Συναισθηματικά συμπτώματα απώλειας ελέγχου

Όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με πράγματα που δεν ελέγχουμε, τα συναισθήματα που αντιμετωπίζουμε είναι:

  • φόβος,
  • θλίψη,
  • θυμός και
  • απογοήτευση

Λόγοι για τους οποίους μπορεί να νιώθεις ότι η ζωή σου είναι εκτός ελέγχου:

Στρες:

Όταν νιώθεις ότι έχεις πολλά στο μυαλό σου, τότε μάλλον έχεις δίκιο. Οι άνθρωποι έχουμε την τάση να αντιλαμβανόμαστε τα όριά μας, όταν τα έχουμε ξεπεράσει. Όταν το συναίσθημα έχει συσσωρευτεί αρκετά, τότε το στρες είναι μια πιθανή ένδειξη ότι πρέπει να αλλάξεις τρόπο ζωής και να το διαχειριστείς.

Θέματα υγείας:

Συχνά οι άνθρωποι ανησυχούν τόσο για την υγεία τους, που κάποια στιγμή εμφανίζουν προβλήματα υγείας ξαφνικά. Σε κάποιες περιπτώσεις γενετικοί, περιβαλλοντικοί ή τυχαίοι παράγοντες, μπορεί να εμφανίσουν κάποια αρρώστια και αυτό είναι κάτι τρομακτικό. Τα θέματα υγείας είναι αγχωτικός παράγοντας αλλά υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις όπου το άγχος προκαλεί τα προβλήματα υγείας. Και εδώ ξεκινάει το «η κότα έκανε το αβγό ή το αβγό την κότα». Κανείς δεν θα σου απαντήσει με απόλυτη σιγουριά σε μερικές περιπτώσεις.

Εάν εστιάσεις την προσοχή σου, σε θέματα που πράγματι μπορείς να ελέγξεις ίσως μπορείς να εμπλακείς με αποτελεσματικότερο τρόπο στον τρόπο που θα κάνεις πρόληψη, για να μη βρεθείς να κάνεις θεραπεία. Έτσι ελέγχει αυτό που μπορείς, κερδίζεις ευεξία και αισιοδοξία.

Σχέσεις:

Οι σχέσεις όταν δεν βρίσκεσαι σε καλή φάση με τον εαυτό σου, μπορεί να μοιάζουν πνιγηρές. Δε σημαίνει ότι είσαι αχάριστος/η για τους ανθρώπους που έχεις γύρω σου, αν αποδεχτείς ότι σε αυτή την περίοδο νιώθεις να επιβαρύνεσαι από αυτές. Οι σχέσεις με τους άλλους, πέραν των υπέροχων συναισθημάτων και στιγμών είναι και παράγοντες που ενέχουν ευθύνες, συμβιβασμούς, συναισθηματική εμπλοκή με τα προβλήματά τους, που αν δεν είσαι σε θέση να αντιμετωπίσεις τα δικά σου πώς θα αντιμετωπίσεις εκείνων; Επίσης, πρέπει να είσαι σε επαγρύπνηση για τυχόν τοξικούς ανθρώπους στη ζωή σου, που αυτό είναι αρκετό για να σε κάνει να νιώθεις ότι η ζωή σου ξεφεύγει από τον έλεγχο.

Παγκόσμιες κρίσεις:

Η πανδημία, οι φυσικές καταστροφές, οι πόλεμοι, οι κοινωνικές αδικίες είναι κάτι δύσκολο στην συναισθηματική επεξεργασία. Πόσο μάλλον, να συμβαίνουν όλα ταυτόχρονα. Δεν έχουμε παράπονο σε αυτό. Η ανθρωπότητα τα αντιμετωπίζει όλα τώρα.

Εργασία:

Όταν η εργασία σου, καταναλώνει όλο τον χρόνο σου και αρχίζει να «ρουφάει» κομμάτια της ζωής σου, τότε μπορεί να αισθανθείς ότι χάνεις την ισορροπία σου. Το να είσαι συνέχεια απασχολημένος/η και παραγωγικός, είναι εξαντλητικό.

Μεγάλες αλλαγές:

Πένθος, απώλεια εργασία, νέο παιδί, γάμος, είναι μεγάλες αλλαγές ακόμα και αν είναι χαρούμενες. Τα συναισθήματα που είναι θετικά και υπερβολικά, δε σημαίνει ότι δεν ανισορροπούν την καθημερινότητα και ότι δεν χρειάζονται επεξεργασία. Σε τέτοιου είδους καταστάσεις μπορεί να νιώσεις αβοήθητος/η ή και χαμένος/η. Έντονα γεγονότα, μπορεί να σε κάνουν να νιώσεις ότι δέχτηκες επίθεση από κάτι που δεν το περίμενες και δεν μπόρεσες να το αποτρέψεις. Ένας ξαφνικός θάνατος, είναι μια από τις εμπειρίες που μπορεί να σε οδηγήσουν σε διαταραχή μεταραυματικού στρες PTSD.

Τι να κάνετε όταν η ζωή είναι εκτός ελέγχου

  • Κάνε ένα διάλειμμα. Είναι εντάξει να δώσεις λίγο χρόνο στον εαυτό σου.
  • Μελέτη έδειξες καλύτερη διαχείριση του άγχους και ποιότητα ζωής σε  φοιτητές ιατρικής που ασχολούνταν με αυτοφροντίδα σε αντίθεση με αυτούς που δεν το είχαν
  • Άλλαξε την ερμηνεία σου. Αντί να βλέπεις  τη ζωή σου ως «εκτός ελέγχου», μπορεί να σε βοηθήσει να δηλώσεις ότι η κατάσταση «είναι έτσι όπως είναι προς το παρόν»
  • Αυτό δεν σημαίνει αποδοχή. Αντίθετα, σημαίνει να εγκαταλείψουμε την ανάγκη ελέγχου. Το να σταματήσουμε την ανάγκη να ελέγξουμε τα πάντα μπορεί να φέρει μεγαλύτερη ικανοποίηση στη ζωή.
  • Έλεγξε όσα πραγματικά μπορείς να ελέγξεις. Παρόλο που οι άνθρωποι μπορεί να μην έχουν τον έλεγχο των πάντων στη ζωή τους, εξακολουθούν να έχουν τον έλεγχο ορισμένων πραγμάτων. Ασχολήσου στην αλλαγή προς καλύτερη ποιότητα ζωής, όπως ασκήσου περισσότερο, απομακρύνσου και εντόπισε την τοξικότητα στη ζωή σου, ανακάλυψε την πνευματικότητα σου.
  • Οι κακές αποφάσεις είναι δάσκαλοι για τις καλές. Να είστε περήφανοι για αυτό που δημιουργήσατε για τη ζωή σας και, αν πήρατε μερικές κακές αποφάσεις, μάθετε από αυτές και προχωρήστε. Αυτά τα λάθη μπορεί να έχουν ενισχύσει την προσωπική ανάπτυξη και σοφία. Στην ταλαιπωρία έρχεται η ανθεκτικότητα και η αποφασιστικότητα να αναζητήσετε μεγαλύτερες ευκαιρίες για τη ζωή σας. Επομένως, είναι σημαντικό να θυμάστε ότι όποιους δρόμους κι αν αποφασίσετε να ακολουθήσετε στη ζωή, προσπαθήστε να μην ανησυχείτε πολύ για το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα. Προσπαθήστε επίσης να είστε ευγνώμονες για τις δύσκολες καταστάσεις στη ζωή σας γιατί σας ωθούν να συνεχίσετε και σας έφεραν σε καλύτερες στιγμές.
  • Επικοινώνησε αυτό που σου συμβαίνει. Είναι ωφέλιμο να μιλήσεις για αυτό που μπορεί να σε κάνει να αισθάνεσαι άγχος. Είτε πρόκειται για ένα αγαπημένο πρόσωπο είτε για λήψη επαγγελματικής εμπειρίας από έναν θεραπευτή, είναι χρήσιμο να έχεις κάποιον με τον οποίο μπορείς να εκφραστείς και να σε ακούσει χωρίς επικριτική διάθεση. Ίσως σε βοηθήσει να αποδομήσεις συναισθήματα και να τα διαχειριστείς ανάλογα.
  • Σκέψου θετικά. Προσπάθησε να σκεφτείς θετικά. Η ζωή δεν θα νιώθει πάντα έτσι, θα γίνει καλύτερη αν το πιστεύεις. Εστίασε σε αυτό που πηγαίνει καλά στη ζωή σου.

Έχεις δυο επιλογές, να το αφήσεις να σε ελέγξει ή να το διαχειριστείς.

Εύη Βασιλείου, Ψυχολόγος MSc

Leave a Reply