Οι άνθρωποι που προβληματίζονται σχετικά με το αν θα επισκεφθούν ή οχι κάποιον ψυχοθεραπευτή για να βελτιώσουν την ψυχική τους υγεία, έχουν στο μυαλό τους κάτι πολύ διαφορετικό απο αυτό που είναι πραγματικά η ψυχοθεραπεία.
Σε κάποιοες περιπτώσεις η προτροπή ενός φίλου, του συντρόφου ή ενός μέλους της οικογένειας είναι το κρίσιμο σημείο για να ζητήσει κάποιος βοήθεια.
Πότε φτάνεις στο σημείο να ζητήσεις βοήθεια
Συχνά, οι ίδιοι ενήλικες γνωρίζουν τρόπους με τους οποίους θα ήθελαν οι σχέσεις τους να είναι καλύτερες, ή συγκεκριμένες συμπεριφορές που θα ήθελαν να αλλάξουν. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι άνθρωποι επιλέγουν να αναζητήσουν θεραπεία προς όφελος της προσωπικής ανάπτυξης, της μείωσης των συμπτωμάτων τους και της συνολικής βελτιωμένης ποιότητας ζωής.
Ανεξάρτητα από το πώς μπορείς να φτάσεις στην απόφαση να δοκιμάσεις την εμπειρία της ψυχοθεραπείας ή έναν διαφορετικό τύπο θεραπείας, εαν έχεις ήδη θεραπευτική εμπειρία, θα φτάσεις στην πρώτη συνεδρία με ένα σύνολο προσδοκιών που μπορεί να περιλαμβάνουν κάποιες παρανοήσεις σχετικά με τη διαδικασία που θα ακολουθήσει.
Στερεότυπα
Έρευνες έχουν δείξει οτι οι άνθρωποι σχηματίζουν αντιλήψεις και προσδοκίες για την ψυχοθεραπεία με βάση τις εικόνες που βλέπουν στην τηλεόραση η σε κάποιες ταινίες. Μπορεί κάποιοι από εσάς να είστε σε θέση να αντιληφθείτε την “μεταφορά” σε κάποια φανταστικά γεγονότα, γύρω από τον τομέα της ψυχικής υγείας. Παρόλα αυτά, πολλά στερεότυπα κλινικών συμπεριφορών μπορεί να δημιουργήσουν σε φόβο, ανησυχία ή κάποιες φορές και την αίσθηση πως αν επισκεφθεί κάποιος έναν επαγγελματία του χώρου της ψυχικής υγείας, μπορεί να θεωρηθεί ότι τελικά υπήρχε πρόβλημα. Σε αυτό το σημείο να τονίσω, ότι εάν κάποιος πάρει και ξεφυλλίσει ένα εγχειρίδιο ψυχικών ασθενειών, σίγουρα θα εντοπίσει πολλά από τα χαρακτηριστικά διαφορετικών ψυχικών συμπεριφορών στον εαυτό του. Σύμφωνα με κάποια έρευνα, ψυχικά υγιείς είναι ενα πολύ μικρό ποσοστό του πληθυσμού. Το θέμα στις ψυχικές ασθένειες ή στα προβλήματα που καθημερινά προκύπτουν στη ζωή ενός φυσιολογικού ενήλικα, είναι ο τρόπος αντιμετώπισης και διαχείρισης αυτών.
Τι να μην περιμένεις από την ψυχοθεραπεία
Εδώ είναι μερικά σημαντικά πράγματα που πρέπει να καταλάβεις οτι δεν θα τα βρεις στην διαδικασία της ψυχοθεραπείας :
Δεν υπάρχει γρήγορος δρόμος:
Υπάρχει ένας πολύ περιορισμένος αριθμός προβλημάτων για τα οποία λίγες συνεδρίες ψυχοθεραπείας θα είναι οι απαιτούμενες για την θεραπεία.
Η ψυχοθεραπεία να είναι βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη δέσμευση:
Τα πρώτα ραντεβού χρησιμοποιούνται συνήθως για για να προσδιορίσουν θεραπευτής και θεραπευόμενος, εάν και τι είδους θεραπεία μπορεί να είναι χρήσιμη. Θα ζητηθεί από τον ψυχοθεραπευτή να μιλήσει ο υποψήφιος θεραπευόμενος για τις συγκεκριμένες ανησυχίες που οδήγησαν στην αναζήτηση βοήθειας, καθώς και στοιχεία του ευρύτερου ιατρικού, κοινωνικού και οικογενειακού ιστορικού που θα βοηθήσουν τον θεραπευτή να γνωρίσει καλύτερα, τον θεραπευόμενο. Για μερικούς ανθρώπους, είναι αρκετά άβολο να μιλούν ανοιχτά για τα συμπτώματα και το ιστορικό τους. Για άλλους, αυτή είναι από μόνη της μια ανακουφιστική εμπειρία. Υπάρχουν πολύ λίγες καταστάσεις που μια ψυχοθεραπευτική διαδικασία, λήγει σε 2-3 συνεδρίες.
Ο θεραπευτής σπάνια θα παρέμβει:
Οι συνέπειες των επιλογών που κάνει κάποιος, επιβαρύνουν τον ίδιο. Έτσι, ο θεραπευτής δεν θα ζήσει τις συνέπειες των επιλογών του θεραπευόμενου. Άρα, η παρέμβαση δεν είναι μέρος της διαδικασίας. Μόνη εξαίρεση σε κάτι τέτοιο αφορά την ασφάλεια του ίδιου του θεραπευόμενου ή οποιονδήποτε άλλον. Στη σπάνια περίπτωση δηλαδή, που ο θεραπευόμενος μπορεί να βλάψει τον εαυτό του ή κάποιον άλλο.
Ο θεραπευτής είναι εκεί για εσένα χωρίς να είναι φίλος σου
Ο θεραπευτής σου θα σου κάνει ερωτήσεις για να σε βοηθήσει να προσδιορίσεις τι θέλεις να κάνεις και γιατί. Θα σε βοηθήσει να ξανα-ακούσεις το αίτημα σου και θα διευκολύνει μια λεπτομερέστερη εξέταση των γεγονότων. Μπορεί να σε βοηθήσει να σκεφτείς άλλες επιλογές που δεν έχεις φανταστεί ή να σκεφτείς τις θετικές, τις αρνητικές αλλά και τις ενδιάμεσες συνέπειες από τη λήψη ενός συγκεκριμένου μονοπατιού.
Εάν εργάζεσαι με τον ίδιο θεραπευτή για μεγάλο χρονικό διάστημα, ο θεραπευτής μπορεί να σου υπενθυμίσει προηγούμενες αποφάσεις και τις συνέπειές τους ή να επισημάνετε επαναλαμβανόμενα μοτίβα. Αυτό μπορεί να σε διευκολύνει για το πώς προχωράς στην απόφαση που βρίσκεται μπροστά σου ή πώς αντιμετωπίζεις το αποτέλεσμα.
Κλικ:
Μην περιμένεις να κάνεις «κλικ» με τον πρώτο θεραπευτή που βλέπεις. Ειδικός σε θέματα που σε αφορούν, είσαι μόνο εσύ. Ερχόμενος σε επαφή με έναν θεραπευτή αυτό που μπορεί να κερδίσεις από αυτή την εμπειρία είναι οτι θα μιλήσεις με έναν εξειδικευμένος σε θέματα ψυχικής υγείας και θα γνωρίσεις το δικό του ιδιαίτερο θεραπευτικό στυλ, αλλά και την ιδιοσυγκρασία του. Μπορεί να χρειαστούν περισσότερα από ένα ραντεβού για να αποφασίσεις αν είναι ο κατάλληλος για εσένα. Ίσως χρειαστεί να συναντήσεις περισσότερους από έναν ειδικούς για αρκετές συνεδρίες προτού βρεις τον σωστό θεραπευτή.
Ξεκινώντας το θεραπευτικό ταξίδι του ο καθένας, μπορεί να έχει προσδοκίες σωτηρίας από έναν ειδικό. Στην πορεία του ταξιδιού αυτού, θα ανακαλύψει πως ο θεραπευτής μπορεί να έχει την ¨βάρκα”, τα κουπιά όμως τα έχει ο θεραπευόμενος. Το πόσο μακριά σκοπεύεις να φτάσεις, έχει να κάνει με την δική σου αντοχή στην ανακάλυψη της πραγματικής σου αλήθειας.
Εύη Βασιλείου
Εύη Βασιλείου, Ψυχολόγος MSc
