Σεξουαλική κακοποίηση: Το σημείο ανάμεσα στο «όχι» που δε λες και στο «ναι» που νομίζει ότι λες…

Χρόνος Ανάγνωσης: 3 minutes

Έχω έρθει αντιμέτωπη τον τελευταίο καιρό με περιστατικά που ξεκινούν κάπως έτσι:

  • «Δεν ήθελα, αλλά δεν είπα και όχι»

Κάπου σε αυτό το σημείο υπάρχει έντονη συναισθηματική φόρτιση και πάντα, μα πάντα μπερδεμένο συναίσθημα. Εκεί κρύβεται η ενοχή, η ντροπή, η ανασφάλεια και ο φόβος. Προσωπικά, κοινωνικά και νομικά εμπόδια συνήθως δυσκολεύουν τους ανθρώπους που έχουν βιώσει κάτι τέτοιο, να αποκαλύψουν την αλήθεια και να ζητήσουν βοήθεια.

Και όμως, δεν είπες «όχι», είπες «ναι»; Στη μη λεκτική επικοινωνία έστειλες κάποιο μήνυμα που θα μπορούσε να το μπερδέψει κάποιος; Ήσουν νηφάλια; Είχες τον έλεγχο σου; Έμοιαζες να το απολάμβανες; Έδωσες μηνύματα ότι το περίμενες;

Υπάρχουν τόσοι τρόποι να δείξεις στον άλλο ότι δεν θέλεις, αν έχει τη πρόθεση να το καταλάβει. Την ευαισθησία να «διαβάσει» σωστά τα μηνύματα. Να αντιληφθεί την άρνηση και να αποδεχτεί την απόρριψη, κατ’ επέκταση. Να έχει την αξιοπρέπεια να φύγει, χωρίς να «αρπάξει» αυτό που θέλει. Να διαπραγματευτεί μέσα του, τον τρόπο που προσεγγίζει ή που δεν το κάνει.

Υπάρχει μια γκρίζα ζώνη που πολλοί «κρύβονται» πίσω της.

Μην επιτρέπεις σε αυτή την γκρίζα ζώνη, να καθορίσει ένα κομμάτι σου. Η απογοήτευση, η αυτοτιμωριτική συμπεριφορά και η επικριτική φωνή που ακούς μέσα σου, δεν είναι υγιή. Συνδέονται με αυτό που σου συνέβη.

Οι συνέπειες στην σεξουαλικότητα

Σε πολλές περιπτώσεις αυτή η εμπειρία μπορεί να έχει και αντίκτυπο στην σεξουαλική ζωή για αρκετό καιρό. Μπορεί να υπάρχει αποφυγή απο την ερωτική επαφή, άρνηση των  σημείων του εαυτού που θεωρούνται ή συσχετίζονται με την ερωτική εικόνα.

Το σοκ, η θλίψη, το άγχος και η καταθλιπτική διάθεση μπορεί να είναι μερικές από τις επιπτώσεις από μια τέτοια εμπειρία.

Τι είναι η σεξουαλική κακοποίηση

Η σεξουαλική κακοποίηση είναι κάθε μορφή σεξουαλικής συμπεριφοράς που συμβαίνει χωρίς συγκατάθεση. Μπορεί να εννοηθεί ως σεξουαλική επίθεση ή σεξουαλική βία και περιλαμβάνει σεξουαλικό άγγιγμα, βιασμό μεταξύ άλλων σεξουαλικών πράξεων.

Φυλετική διάκριση στην κακοποίηση

Η σεξουαλική κακοποίηση δεν κάνει διακρίσεις στο φύλο. Αν και παρατηρείται μεγαλύτερο ποσοστό στις γυναίκες, θα εκπλαγείτε να μάθετε ότι και οι άντρες δεν είναι σαν ποσοστό πολύ μακριά.

Ωστόσο, οι γυναίκες είναι συχνότερα θύματα μιας τέτοιας συμπεριφοράς. Κονωνικολογικά μιλώντας αυτό, μπορεί να οφείλεται και στο γεγονός ότι η κοινωνία μας τείνει να εξυμνεί τη βία (ρίξε μια ματιά στις σειρές που παρακολουθείς), να αντικειμενοποιεί το σώμα των γυναικών και να αποδέχεται συγκεκριμένα πρότυπα.

Η κακοποίηση στους άντρες

Ένας στους έξι άντρες θα βιώσει σεξουαλική βία στη διάρκεια της ζωής του. Τα στοιχεία αυτά δεν γνωρίζουμε αν είναι αντικειμενικά λόγω της τάσης να υποτιμούν την κατάσταση. Τα περισσότερα στοιχεία, είναι αυτοαναφορές των ανθρώπων που βίωσαν σεξουαλική επίθεση. Η πράξη αυτή, για το 94% των ανδρών σημειώθηκε πριν την ηλικία των 18 ετών. Δυστυχώς, ο αντρικός πληθυσμός αντιμετωπίζει και μια επιπλέον επίπτωση λόγω των πολιτιστικών αντιλήψεων για τον ανδρισμό.  «Οι άντρες είναι πάντα έτοιμοι για σεξ», είναι ατάκες που μπορεί να εμποδίσουν τους άντρες να μιλήσουν ανοιχτά για την κακοποίηση.

Οι ψυχολογικές συνέπειες της σεξουαλικής κακοποίησης

Το σοκ, η θλίψη, το άγχος και η καταθλιπτική διάθεση μπορεί να είναι μερικές από τις επιπτώσεις από μια τέτοια εμπειρία.

Τις δυο πρώτες εβδομάδες μετά την επίθεση, 94& των γυναικών αναφέρουν ότι παρουσίασαν συμπτώματα μετατραυματικού στρες όπως, αναδρομή στο γεγονός, αυπνία, υπερευαισθησία και απομόνωση. Βίωσαν θυμό, άγχος και κατάθλιψη.

Το 90% αναρρώνουν και επιστρέφουν στην κανονικότητά τους.

Περίπου το 80% των περιπτώσεων σεξουαλικής κακοποίησης διαπράττονται από κάποιον γνωστό.

Αντιμετωπίζοντας την κακοποίηση

Οι άνθρωποι που έχουν υποστεί μια τέτοια πράξη, μπορούν να μάθουν να αναγνωρίζουν και να κατανοούν τα συναισθήματά τους, να επεξεργάζονται τις αναμνήσεις τους, να αναπτύσσουν τους τρόπους αντιμετώπισης, να διαχειρίζονται το στρες και να αποκαθιστούν την αυτοπεποίθησή τους καθώς και την εμπιστοσύνη στον εαυτό τους.

Αφήνοντας τις καταχρηστικές σχέσεις

Οι περισσότεροι άνθρωποι που βρίσκονται σε κακοποιητική σχέση (γιατί συχνά, οι άνθρωποι μπορεί να καταλήξουν σε σχέση με τον άνθρωπο που τους κακοποίησε) τις περισσότερες φορές εγκαταλείπουν τη σχέση αυτή. Είναι σημαντικό να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα και να αναγνωρίσουν ότι η κακοποίηση δεν τελειώνει και να απελευθερωθούν από τα συναισθήματα ενοχής με σκοπό να ανακτήσουν την αυτοεκτίμησή τους.  

Θυμώνω. Εσύ; Αν ναι, τότε έχεις κάνει το πρώτο βήμα!

Εύη

Εύη Βασιλείου, Ψυχολόγος MSc

Leave a Reply